วิทยานิพนธ์ (ร.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2547

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงนโยบายของไทยต่อจีนในสมัยรัฐบาลทักษิณ ชินวัตร กรณีการจัดตั้งเขตการค้าเสรีไทย-จีน โดยในการวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยได้นำแนวคิดทฤษฎีเศรษฐกิจการเมืองระหว่างประเทศมาเป็นกรอบในการวิเคราะห์ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ตั้งอยู่บนสมมติฐานที่ว่า กลุ่มผลประโยชน์หรือกลุ่มทุนที่เข้ามามีบทบาททางการเมืองในรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร มีส่วนสำคัญในการผลักดันให้เกิดการจัดตั้งเขตการค้าเสรีไทย-จีน ขึ้น จากการศึกษาพบว่า การจัดตั้งเขตการค้าเสรีไทย-จีนนั้นส่วนหนึ่งมาจากแรงผลักดันของกลุ่มทุนธุรกิจที่เข้าไปมีบทบาททางการเมืองโดยตรงในสมัยรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร โดยเฉพาะกลุ่มทุนขนาดใหญ่ของประเทศ สืบเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจภายในประเทศและระหว่างประเทศและการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง ทำให้กลุ่มทุนขนาดใหญ่สามารถเข้าไปมีบทบาททางการเมืองได้มากขึ้น โดยกลุ่มทุนเหล่านี้มีอิทธิพลต่อการกำหนดนโยบายของรัฐ โดยเฉพาะนโยบายเศรษฐกิจระหว่างประเทศให้เอื้อประโยชน์ต่อกลุ่มของตน โดยเครื่องมือสำคัญที่กลุ่มทุนใช้ในการผลักดันให้เกิดเขตการจัดตั้งเขตการค้าเสรีไทย-จีน คือ "สายสัมพันธ์" ที่มีความสัมพันธ์อันใกล้ชิดกับรัฐบาล อีกทั้งกลุ่มทุนเหล่านี้ยังได้ใช้สภาธุรกิจไทย-จีน และหอการค้าไทย เป็นเครื่องมือในการผลักดันแก้ไขปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ที่เกิดจากการเปิดเขตการค้าเสรีไทย-จีน ด้วย อย่างไรก็ตาม กลุ่มที่ได้รับประโยชน์จากการเปิดเสรีไทย-จีน คือ กลุ่มธุรกิจทางการเกษตรรายใหญ่ของประเทศ ที่มีระบบธุรกิจการเกษตรครบวงจร ตั้งแต่การขาย การผลิต การแปรรูป ไปจนถึงการส่งออก ซึ่งทำให้มีความได้เปรียบในการแข่งขัน เมื่อเปิดเขตการค้าเสรี จึงมีความพร้อมในการแสวงหาผลประโยชน์ได้มากกว่ากลุ่มทุนผู้ประกอบการรายย่อยและเกษตรกรรายย่อย