วิทยานิพนธ์ (วท.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2543

แบคทีเรียสายพันธุ์ AG-2 ที่คัดแยกได้จากดิน จ.นนทบุรี มีความสามารถในการผลิตเดกซ์แทรนเนสได้ และให้แอคติวิตีเท่ากับ 2.446 หน่วยต่อมิลลิลิตร เมื่อทำการจัดจำแนกเชื้อด้วยการศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาและทางชีวเคมี ประกอบกับการทำ 16 เอสไรโบโซมัลดีเอ็นเอ พบว่าเชื้อแบคทีเรีย AG-2 นี้จัดอยู่ในกลุ่มของ Arthrobacter sp. หลังทำการกลายพันธุ์ด้วยแสงอัลตราไวโอเลตจำนวน 3 รอบ สามารถคัดเลือกสายพันธุ์กลาย CU15 ซึ่งให้แอคติวิตีเท่ากับ 3.201 หน่วยต่อมิลลิลิตร จากนั้นทำการกลายพันธุ์ต่อด้วย NTG (N-methyl-N'-nitro-N-nitrosoguanidine) ที่ความเข้มข้น 50 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร เป็นเวลา 5-60 นาทีที่ 37 องศาเซลเซียส เป็นจำนวน 4 รอบ ได้สายพันธุ์กลาง CUN4-10 ซึ่งให้แอคติวิตีของเอกซ์แทรนเนสเท่ากับ 4.530 หน่วยต่อมิลลิลิตร แต่เชื้อนี้มีความเสถียรที่ไม่ดี เมื่อเปรียบเทียบกับสายพันธุ์ CUN26 ที่ได้จากการกลายพันธุ์ด้วยการฉายแสงอัลตราไวโอเลต 3 รอบและสาร NTG1 รอบ พบว่าเชื้อมีความเสถียรที่ดีคือ ความสามารถในการผลิตเดกซ์แทรนเนสไม่ลดลงหลังการถ่ายเชื้อครบ 30 ครั้ง เมื่อทำการปรับปรุงสูตรอาหารและสภาวะที่เหมาะสมในการผลิตเดกซ์แทรนเนส โดยสายพันธุ์ CUN26 สามารถทำให้การผลิตเดกซ์แทรนเนสเพิ่มขึ้นได้ 2.50 เท่า โดยจะมีแอคติวิตีเท่ากับ 6.276 หน่วยต่อมิลลิลิตร และเมื่อทำการศึกษาสภาวะที่เหมาะสมต่อการทำงานของเอนไซม์ พบว่า ที่ 0.05 โมลาร์ฟอสเฟตบัฟเฟอร์ ค่าความเป็นกรด-ด่างเท่ากับ 6.5 อุณหภูมิ 50 องศาเซลเซียส เอนไซม์จะทำงานได้ดีที่สุด โดยเอนไซม์จะมีความเสถียรต่อความเป็นกรด-ด่าง อยู่ในช่วงกว้างคือ 5.0-9.0 เสถียรต่ออุณหภูมิได้ถึง 45 องศาเซลเซียส และมีค่า Km เท่ากับ 2.796 ไมโครโมลาร์