วิทยานิพนธ์ (วท.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2545

ความสำคัญและที่มา : ผู้ป่วยเบาหวานบางรายมีความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันได้แก่ ความผิดปกติของลิมโฟซัยท์ชนิดทีเซลล์ และความสามารถในการจับกินของแมคโครฟาจ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อระดับภูมิคุ้มกันที่จะเกิดขึ้นภายหลังได้รับการฉีดวัคซีน แต่ข้อมูลเกี่ยวกับประสิทธิภาพของวัคซีนในผู้ป่วยเบาหวานนั้นมีน้อย และยังไม่ได้ข้อสรุปที่ชัดเจนเนื่องจากการศึกษาส่วนใหญ่นั้น ศึกษาจากวัคซีนชนิดที่มนุษย์มีภูมิคุ้มกันเกิดขึ้นตามธรรมชาติได้ เช่น วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่และวัคซีนป้องกันการติดเชื้อนิวโมคอคคอล ส่วนโรคพิษสุนัขบ้าแม้เป็นโรคที่มีอันตรายถึงกับชีวิตแต่ก็สามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีนซึ่งมีประสิทธิภาพสูง การฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้านั้นมีจำนวนมากถึง 240,000 รายต่อปี จึงควรมีการศึกษาถึงประสิทธิภาพของวัคซีนโรคพิษสุนัขบ้าในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาสัดส่วนของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีระดับภูมิคุ้มกันถึงระดับป้องกันโรคภายหลังการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าแบบก่อนสัมผัสโรค รูปแบบการวิจัย : การศึกษาเชิงพรรณนา ระเบียบวิธีวิจัย : ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับการรักษาแบบผู้ป่วยนอกที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์จำนวน 33 คน ทุกคนจะได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าแบบก่อนสัมผัสโรค โดยวิธีฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ในวันที่ 0,7 และ 28 ตามลำดับ โดยจะมีการวัดระดับภูมิคุ้มกันในวันก่อนที่จะฉีดวัคซีนและวันที่ 42 หลังจากฉีดวัคซีนเข็มแรก ผลการวิจัย : ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ทุกคนมีระดับภูมิคุ้มกันถึงระดับที่สามารถป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้ (ระดับภูมิคุ้มกัน > 0.5 ยูนิตต่อมิลลิลิตร) และระดับค่าเฉลี่ยของระดับภูมิคุ้มกันคือ 20.82 ยูนิตต่อมิลลิลิตร โดยมีค่าอยู่ในช่วง 2.04 ถึง 92.54 ยูนิตต่อมิลลิลิตร ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างระยะเวลาการเป็นเบาหวาน,ระดับการควบคุมน้ำตาลหรือผลแทรกซ้อนของเบาหวานกับการเกิดภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อวัคซีนและไม่พบผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าในผู้ป่วยเบาหวานที่มาศึกษาครั้งนี้เลย สรุป : ผู้ป่วยเบาหวานมีภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อโรคพิษสุนัขบ้าได้ดี ณ 42 วัน ภายหลังการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าแบบก่อนสัมผัสโรค