งานวิจัยนี้มุ่งที่จะแสวงหาอิทธิพลของตัวแปรสำคัญๆ ที่เป็นปัจจัยในการสร้างสภาวะน่าสบายให้กับผู้อยู่อาศัยในสถาปัตยกรรมไทยด้วยวิธีธรรมชาติโดยปราศจากการใช้เครื่องปรับอากาศ ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยนี้เป็นค่าที่ได้จากการวัดจริงจากเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ การวิจัยเริ่มต้นด้วยการศึกษาสภาพภูมิอากาศของกรุงเทพที่เกี่ยวข้องโดยตรงเท่าที่จะค้นคว้าหาได้และมีหลักฐานอ้างอิงประกอบกับการสุ่มตัวอย่างอาคารศึกษาเพื่อหาขอบเขต (Magnitude) ของอิทธิพลของตัวแปรต่างๆ ซึ่งจะใช้เป็นพื้นฐานในการเลือกศึกษาอาคารสถาปัตยกรรมไทยขั้นต่อไป ในงานวิจัยนี้ได้เลือกตัวอย่างอาคารสถาปัตยกรรมไทยประกอบกับตัวอย่างอาคารสถาปัตยกรรมไทยร่วมสมัยและสถาปัตยกรรมไทยสมัยใหม่เพื่อเปรียบเทียบผลกระทบและขอบเขตอิทธิพลของตัวแปรต่างๆ ทั้งนี้เนื่องจากอิทธิพลของมวลสารและสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้องไม่อาจหาได้จากอาคารใดอาคารหนึ่งหรืออาคารในสมัยใดสมัยหนึ่งโดยเฉพาะ ผลของการวิจัยชี้ให้เห็นถึงปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อสภาวะน่าสบายในอาคาร ซึ่งได้แก่สภาพแวดล้อมโดยรอบอาคาร มวลอาคาร การดูดความร้อนของมวลอาคาร อุณหภูมิที่เกิดจากการแลกเปลี่ยนรังสีความร้อน รังสีดวงอาทิตย์ ลม และการระบายลม การศึกษาวิเคราะห์จากตัวอย่างอาคารสถาปัตยกรรมไทย สถาปัตยกรรมไทยร่วมสมัยและสถาปัตยกรรมไทยสมัยใหม่ได้พบตัวแปรที่สำคัญในการเสริมสร้างสภาวะน่าสบายในอาคารสถาปัตยกรรมไทยและสรุปเป็นแผนภูมิขั้นตอนในการออกแบบเพื่อเสริมสร้างสภาวะน่าสบายภายในอาคาร