วัตถุประสงค์ของการวิจัย คือ การศึกษาภาวะโภชนาการของเด็กระดับประถมศึกษาในโรงเรียนในเขตกรุงเพทมหานคร โดยพิจารณาจากการเจริญเติบโตด้านน้ำนหักและส่วนสูง อาหารที่รับประทานในรอบ 24 ชั่วโมง และอากาแสดงทางคลีนิคเนื่องจากภาวะการขาดอาหาร ตัวอย่างประชากร คือนักเรียนในโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักการศึกษากรุงเทพมหานคร กระทรวงศึกษาธิการ และสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาเอกชน ทำการสุ่มตัวอย่างโรงเรียนตามสังกัดในทุกอนามัยภาค โดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย ได้จำนวนโรงเรียน 51 โรงเรียน แล้วทำการสุ่มห้องเรียนโดยการสุ่มตัอย่างแบบง่ายอย่างมีระบบ ให้ได้นัเรียนจำนวนร้อยละ 50 ในต่ละห้องเรียนรวมจำนวนตัวอย่างประชากรที่ศึกษาด้านน้ำหนัก ส่วนสูง และนำมาตรวจร่างกายเพื่อหาอาการแสดงทางคลีนิคจากภาวะการขาดอาหาร 5,131 คน และในจำนวนนี้เฉพาะประถมปีที่ 5 และ 6 จำนวน 1,877 คน ใช้ในการศึกษาอาหารที่รับประทาน เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบผฟอร์มบันทึกผลการวัดน้ำหนักและส่วนสูง แบบฟอร์มสัมภาษณ์อาหารที่รับประทาน และถ้วยตวงมาตรฐานและแบบฟอร์มบันทึกผลการตรวจร่างกาย การรวบรวมข้อมูล ด้านน้ำหนักและส่วนสูง ใช้เครื่องชั่งน้ำหนักและวัดส่วนสูงชนิดบีมบาลาซสเกล ที่ปรับให้ได้มาตรฐานทุกครั้งก่อนใช้ เครื่องเดียวกันโดยตลอด ผู้ทำการชั่งน้ำหนัก และวัดส่วนสูง ได้รับการฝึกฝนมาอย่างดีแล้ว การสัมภาษณ์อาหาร กระทำอย่างเป็นสัดส่วนเป็นรายบุคคลในที่สงบเงียบ การกะปริมาณให้บอกเป็นปริมาณถ้วยตวงมาตรฐานที่จัดวางไว้ให้ ด้านการตรวจร่างกาย ตรวจโดยแพทย์และพยาบาลผู้ขำนาญ การวิเคราะห์ข้อมูล ด้านน้ำหนัก ตามอายุคำนวณหาค่าเฉลี่ยเป็นกิโลกรัมเศษทศนิยมหนึ่งตำแหน่ง และส่วนสูงตามอายุ คำนวณหาค่าเฉลี่ยเป็นเซ็นติเมตร ทศนิยมหนึ่งตำแหน่งและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ภาวะโภชนาการใช้น้ำหนักเทียบส่วนสูง เทียบกับมาตรฐานขององค์การอนามัยโลก น้ำหนักเทียบส่วนสูง ต่ำกว่า 90% ของมาตรฐานถือว่ามีภาวะทุโภชนาการ คำนวณหาค่าร้อยละของจำนวนประชากรที่มีภาวะโภชนาการปกติและทุโภชนาการด้านอาหารที่รับประทาน นำข้อมูลมาแปลค่าเป็นปริมาณพลังงานเป็นแคลอรี่และปริมาณโปรตีนเป็นกรัม ที่ได้รับในหนึ่งวันหาค่าเฉลี่ย แล้วนำไปเทียบกับมาตรฐาน RDA ส่วนอาการแสดงทางคลีนิค คำนวณเป็นจำนวนร้อยละของตัวอย่างประชากรที่พบอาการขาดสารอาหาร ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. การเจริญเติบโตด้านน้ำหนักและส่วนสูง 1.1 เทียบตามอายุ ค่าเฉลี่ยน้ำหนักตัวและส่วนสูง ส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานเดียวกันกับเด็กวัยเรียน ที่กองอนามัยวัดเมื่อปี พ.ศ. 2520 1.2 ภาวะโภชนาการ ด้านน้ำหนักเทียบส่วนสูง ตัวอย่าง ประชากร เพศหญิง มีภาวะโภชนาการปกติ คิดเป็นร้อยละ 70.5 ทุโภชนการระดับ 3 ร้อยละ 0.1 เพศชายภาวะโภชนาการปกติ ร้อยละ 73.6 ทุโภชนาการ ระดับ 3 ร้อยละ 0.3 2. อาหารที่รับประทาน 2.1 ค่าเฉลี่ยของปริมาณโปรตีนเป็นกรัม เปรียบเทียบกับมาตรฐาน RDA ตัวอย่างประชากร ร้อยละ 68 ได้รับโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอมีค่าเฉลียอยู่ระหว่าง 50.31 - 70.51 กรัม 2.2 ค่าเฉลี่ยของปริมาณพลังงานเป็นแคลอรี่ พบว่าจำนวนร้อยละ 97.7 ได้รับพลังงานน้อยกว่าเกณฑ์มาตรฐาน RDA และนักเรียนหญิงได้รับพลังงานน้อยกว่านักเรียนชายในทุกสังกัดของโรงเรียน 3. อาการแสดงทางคลีนิค อาการที่พบมากที่สุด คือ ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก จำนวนร้อยละ 2.93 รองลงมา คือ ภาวะขาดไวตามินบีสอง มีแผลที่มุมปาก ร้อยละ 2.02 อาการผิวแห้ง ผิวเป็นหนังคางคกจากการขาดไวตามินเอ พบร้อยละ 0.65 อาการอื่นพบน้อย