วิทยานิพนธ์ (วศ.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2547

โครงเลี้ยงเซลล์ (Scaffold) จากวัสดุที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพมีความสำคัญในกระบวนการวิศวกรรมเนื้อเยื่อโดยทำหน้าที่เป็นโครงที่ให้เซลล์มายึดเกาะ เจริญเติบโตและเปลี่ยนแปลงรูปร่างไปเป็นเนื้อเยื่อตามชนิดของเซลล์ที่นำมาเลี้ยง งานวิจัยนี้ทำการศึกษาโครงเลี้ยงเซลล์จากพอลิเมอร์ชนิด Poly-[epsilon]-caprolactone (PCL) ซึ่งเป็นวัสดุสังเคราะห์จำพวกพอลิเอสเตอร์ที่มีความเข้ากันได้กับร่างกายและย่อยสลายได้ทางชีวภาพ มีการขึ้นรูปโครงเลี้ยงเซลล์แบบพรุนด้วยการหล่อ (Casting) โดยแปรผันค่าความเข้มข้นของพอลิเมอร์ในคลอโรฟอร์มที่ 20, 25 และ 30% (w/v) และใช้สารที่ทำให้เกิดรูพรุนได้แก่การใช้เกลือและผงชูรสในอัตราส่วนของเกลือ:ผงชูรส:PCL ที่ 7.5:7.5:1 และการใช้เกลือเพียงอย่างเดียวที่อัตราส่วนเกลือ:PCL ที่ 15:1 โดยน้ำหนัก โครงเลี้ยงเซลล์ PCL ที่ผลิตได้มีค่าความเค้นแรงดึงในช่วง 0.0147-0.0784 MPa, ขนาดของรูพรุนในช่วง 105-205 ไมครอน ค่าความพรุนในช่วง 78.44-85.72% อัตราการย่อยสลายใน Phosphate Buffer Saline (PBS) ที่ 0.28% (โดยน้ำหนัก) ต่อสัปดาห์ ในสารละลายเอนไซม์ไลเปสที่ความเข้มข้น 30 U/l ที่ 1.68% (โดยน้ำหนัก) ต่อสัปดาห์ การทดสอบการย่อยสลายในร่างกายโดยการปลูกถ่ายโครงเลี้ยงเซลล์ PCL ในสัตว์ทดลองพบว่าโครงเลี้ยงเซลล์ย่อยสลายไป 53.29% (โดยน้ำหนัก) ในเวลา 3 เดือน ความเข้มข้นของสารละลาย PCL และชนิดของสารที่ทำให้เกิดรูพรุนที่ใช้ในงานวิจัยนี้ไม่มีผลต่อคุณสมบัติทางย่อยสลายของโครงเลี้ยงเซลล์ภายนอกร่างกาย นอกจากนี้ยังมีการทดสอบการผลิตเนื้อเยื่อกระดูกอ่อนของมนุษย์ (Human Cartilage) ในโครงเลี้ยงเซลล์แบบพรุนรูปใบหูที่ใช้เกลือและผงชูรสเป็นสารที่ทำให้เกิดรูพรุน (Porogen) โดยใช้เจลของ Calcium Alginate เป็นตัวกระจายเซลล์กระดูกอ่อน (Chondrocyte) ในโครงเลี้ยงเซลล์ จากนั้นนำไปเลี้ยงภายนอกร่างกายเป็นเวลา 1 สัปดาห์ พบว่ามีเซลล์สามารถยึดติดกับโครงเลี้ยงเซลล์ได้ จากนั้นนำไปปลูกถ่ายใต้ผิวหนังของสัตว์ทดลอง ในเวลา 6 เดือน พบว่าเซลล์สามารถเปลี่ยนเป็นเนื้อเยื่อกระดูกอ่อนได้อย่างสมบูรณ์ ซึ่งชี้ให้เห็นว่าโครงเลี้ยงเซลล์นี้สามารถนำไปใช้ในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อกระดูกอ่อนเพื่อใช้ประโยชน์ทางด้านการแพทย์ได้