การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษา ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการปฏิบัติตามแผนการรักษาที่ถูกต้องของผู้ป่วยวัณโรคปอด โดยประยุกต์ทฤษฎีความสามารถตนเองร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคม มาเป็นแนวทางกำหนด กิจกรรมซึ่งประกอบด้วย การบรรยายประกอบแผ่นภาพ และวีดีทัศน์ การสาธิต การให้ทดลอง ปฏิบัติ การใช้ตัวแบบทางลบ และการอภิปรายกลุ่ม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยวัณโรคปอด สถานตรวจโรคปอด กรุงเทพมหานคร แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบกลุ่มละ 50 คน เท่ากัน ใช้ระยะเวลาศึกษา 3 เดือน รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามก่อนและหลังเข้าร่วม โปรแกรม ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ร้อยละ, ค่าเฉลี่ย, ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน, Independent t-test, Paired t-test, Pearsons Product Moment Correlation และ Chi-Square ผลการวิจัยพบว่า โปรแกรมสุขศึกษาที่ประยุกต์ทฤษฎีความสามารถตนเองร่วมกับ แรงสนับสนุนทางสังคม สามารถทำให้ผู้ป่วยวัณโรค มีความรู้และการรับรู้ความสามารถ ตนเองเพิ่มขึ้น มีความคาดหวังในผลดีของการปฏิบัติตามแผนการรักษาเพิ่มขึ้นและมี พฤติกรรมการปฏิบัติตัวตามแผนการรักษาดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จากผลการศึกษา แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมสุขศึกษามีประสิทธิผลสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการปฏิบัติ ตามแผนการรักษาได้ จึงเห็นสมควรแนะให้นำไปประยุกต์ใช้กับผู้ป่วยโรคเรื้อรังอื่นๆ ต่อไป