การละลายปลายรากฟันเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นร่วมกับการรักษาทางทันตกรรมจัดฟัน สาเหตุของการเกิดการละลายปลายรากฟันยังคงไม่แน่ชัด การศึกษาครั้งนี้มีจุดประสงค์ เพื่อหาอุบัติการณ์และระดับความรุนแรงของการเกิดการละลายปลายรากฟัน, หาปัจจัย เสี่ยงที่สัมพันธ์กับการเกิดการละลายปลายรากฟัน และหาความสัมพันธ์ระหว่างการเคลื่อน ฟันจากการรักษาทางทันตกรรมจัดฟันกับปริมาณของการเกิดการละลายปลายรากฟัน การเกิดการละลายปลายรากฟันได้ทำการศึกษาในผู้ป่วย 98 คน ผู้ป่วยทุกคนได้ รับการรักษาทางทันตกรรมจัดฟันจนเสร็จสมบูรณ์แล้วโดยนักศึกษาหลังปริญญาในแผนกทันต กรรมจัดฟันของมหาวิทยาลัยมหิดล อายุเฉลี่ยก่อนได้รับการรักษาคือ 15.87 ปี (ค่า เบี่ยงเบนมาตรฐาน 5.28) และระยะเวลาของการรักษาเฉลี่ย 26.37 เดือน (ค่าเบี่ยงเบน มาตรฐาน 9.34) การให้คะแนนระดับความรุนแรงของการเกิดการละลายปลายรากฟันและการ วัดปริมาณของการเกิดการละลายปลายรากฟันที่ระดับความละเอียดที่ 0.01 มิลลิเมตร บน ภาพถ่ายรังสีในช่องปากทั้งก่อนและหลังการรักษา การเคลื่อนที่ของปลายฟันและปลายราก รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของมุม 1-PP จะถูกวัดบนภาพถ่ายรังสีกะโหลกศีรษะด้านข้าง ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่ากลุ่มฟันตัดบนมีอุบัติการณ์สูงถึง 89.5% และระดับความ รุนแรงของการเกิดการละลายปลายรากฟันมากที่สุดมีค่าเฉลี่ยของคะแนนเท่ากับ 1.48 ไม่ พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญระหว่างซี่ขวาและซี่ซ้ายของฟันตัดบน กลุ่มฟันตัดล่าง และกลุ่มฟันกรามล่างมีการเกิดการละลายปลายรากฟันน้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ต่อกลุ่มฟันตัดบนและกลุ่มฟันกรามบนตามลำดับ (p< 0.05) อย่างไรก็ดีไม่พบความแตกต่าง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างฟันบนและฟันล่างของกลุ่มฟันเขี้ยวและฟันกรามน้อย กลุ่มฟันบนมีการเกิดการละลายปลายรากฟันมากกว่ากลุ่มฟันล่างอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) ผู้ป่วย 81 รายในการศึกษาครั้งนี้มีการเกิดการละลายปลายรากฟันอยู่ในระดับเล็กน้อย และปานกลางจากการเปรียบเทียบด้วยคะแนนเฉลี่ยงของฟันตัดบน (หรือค่า SCUI) มีเพียง 15 รายที่มีการเกิดการละลายปลายรากฟันที่อยู่ในระดับที่รุนแรง อายุ, รูปแบบการถอน, ระยะเวลาในการรักษา และการเปลี่ยนแปลงของโอเวอร์เจท (overjet) เป็นปัจจัยเสี่ยงที่มีนัยสำคัญต่อการเกิดการละลายปลายรากฟัน แต่เพศ, การมีนิสัยผิดปกติก่อนการรักษา, ประเภทของการสบฟันที่ผิดปกติ, โอเวอร์เจท(overjet) และโอเวอร์ไบท์ (overbite) ก่อนการรักษาและการเปลี่ยนแปลงของโอเวอร์ไบท์ (overbite) ไม่พบว่ามีความสัมพันธ์กับการละลายของปลายรากฟันอย่างมีนัยสำคัญ การเคลื่อนที่ในแนวนอนมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญต่อการเกิดการละลายปลาย รากฟันของฟันตัดบน ไม่พบความสัมพันธ์ของทั้งการเคลื่อนที่ในแนวดิ่งและการเปลี่ยน แปลงของมุม 1-PP ต่อการเกิดการละลายปลายรากฟัน