สามเณรเป็นวัยที่อยู่ในช่วงวัยแรกรุ่น และวัยรุ่นซึ่งมีความต้องการพลังงาน และสารอาหารค่อนข้างสูง การที่ต้องจำกัดการบริโภคอาหารหลักเพียง 2 มื้อตาม พุทธบัญญัติ อาจทำให้ประสบกับปัญหาทุพโภชนาการได้ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาแบบแผนและคุณค่าพลังงานและสาร อาหารของอาหารบริโภค และภาวะโภชนาการของสามเณร อายุ 13-19 ปี จาก มหาวชิราลงกรณราชวิทยาลัย พระนครศรีอยุธยา จำนวน 172 รูป โดยเก็บข้อมูลอาหาร บริโภคด้วยวิธีการบันทึกอาหารบริโภค 3 วัน ชั่งน้ำหนัก และวัดส่วนสูง ผลการวิจัยพบว่า สามเณรส่วนใหญ่บริโภคอาหารมื้อเช้าเป็นบางวัน มื้อกลางวัน เป็นประจำ และไม่บริโภคอาหารว่าง พลังงานและสารอาหารที่สามเณรได้รับ ส่วนใหญ่ มาจากอาหารมื้อกลางวัน และได้รับพลังงานและสารอาหารส่วนใหญ่ในปริมาณที่มากกว่า ร้อยละ 67 ของปริมาณที่ควรได้รับ ยกเว้น แคลเซียม ฟอสฟอรัสและไรโบฟลาวิน การ ประเมินภาวะโภชนาการพบว่า มีน้ำหนักตามส่วนสูงต่ำกว่าเกณฑ์ในระยะแรก ร้อยละ 14.5 ต่ำกว่าเกณฑ์ในระยะรุนแรงปานกลาง ร้อยละ 0.6 และภาวะโภชนาการเกินร้อยละ 9.8 นอกจากนี้ยังพบว่าสามเณรที่มีจำนวนปีบรรพชามากกว่า 3 ปี มีส่วนสูงตามอายุ ดีกว่า สามเณรที่มีจำนวนปีบรรพชาน้อยกว่า 1 ปี (P = .0344) การศึกษาครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่า สามเณรเป็นกลุ่มที่ประสบปัญหาทุพโภชนาการทั้ง ขาดและเกิน การดัดแปลงรายการอาหารที่จัดบริการในมื้อหลัก และการส่งเสริมการดื่มนม เป็นอาหารว่างจะช่วยส่งเสริมให้สามเณรได้รับคุณค่าสารอาหารครบถ้วนตามเกณฑ์ที่ควร ได้รับ และควรจัดกิจกรรมที่ให้สามเณรที่มีน้ำหนักเกินได้มีโอกาสใช้พลังงานเพิ่มขึ้นด้วย