วิทยานิพนธ์ (นศ.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2547

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาโครงสร้างองค์กรของเว็บไซต์ กระบวนการผลิตและการให้บริการฟังเพลง รวมทั้งผลประโยชน์ที่ได้รับและความคาดหวังจากการให้บริการฟังเพลง ผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยสัมภาษณ์เชิงลึกเจ้าของเว็บไซต์จำนวน 32 แห่ง ร่วมกับการเก็บข้อมูลภายในเว็บไซต์ ผู้วิจัยแบ่งเว็บไซต์ที่ศึกษาออกเป็นเว็บไซต์ของผู้ประกอบธุรกิจเพลง กับเว็บไซต์ที่เจ้าของไม่ได้ประกอบธุรกิจเพลง ผลการวิจัยพบว่า เว็บไซต์มีการดำเนินงานภายใต้โครงสร้างองค์กรใน 3 รูปแบบ คือ ผู้ประกอบธุรกิจเพลง ผู้ประกอบธุรกิจสื่อและบันเทิงอื่น และปัจเจกบุคคล ซึ่งความแตกต่างด้านความเป็นเจ้าของสื่อนี้ส่งผลให้เว็บไซต์แต่ละประเภท มีรูปแบบการดำเนินงานและวัตถุประสงค์ในการพัฒนาเว็บไซต์ต่างกัน ซึ่งทำให้เนื้อหาและบริการบนเว็บไซต์ โดยเฉพาะการให้บริการฟังเพลงแตกต่างกันด้วย ผู้ประกอบธุรกิจเพลงส่วนใหญ่ มีวัตถุประสงค์ในการพัฒนาเว็บไซต์เพื่อส่งเสริมการจัดจำหน่ายสินค้า โดยใช้เว็บไซต์เป็นสื่อโฆษณาสินค้าของตัวเอง ขณะที่ผู้ที่ไม่ได้ประกอบธุรกิจเพลงพัฒนาเว็บไซต์เพราะต้องการเป็นเจ้าของช่องทางการสื่อสาร เพื่อเผยแพร่ข้อมูลและความคิดของตัวเองไปยังผู้อื่นได้อย่างเสรี จนทำให้เกิดผลประโยชน์อื่นตามมา เว็บไซต์ที่อยู่ภายใต้โครงสร้างองค์กรมีความได้เปรียบในการดำเนินงานมากกว่าปัจเจกบุคคลมาก เพราะองค์กรสามารถสรับสนุนการดำเนินงานในทุกด้าน โดยเฉพาะเงินทุนและบุคลากรที่เชี่ยวชาญ ต่างจากปัจเจกบุคคลที่มีเงินทุนต่ำทำให้เจ้าของต้องพัฒนาเว็บไซต์เอง และเมื่อเว็บไซต์มีค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานมากขึ้น ทำให้ต้องเร่งหารายได้เข้ามาแบ่งเบาภาระ โดยวิธีการหารายได้ที่นิยมใช้มากที่สุด คือการโฆษณาบนเว็บไซต์ ส่งผลให้ในปัจจุบัน เจ้าของเว็บไซต์เหล่านี้ได้รับประโยชน์ในรูปของรายได้จากการพัฒนาเว็บไซต์โดยตรง ควบคู่กับการได้รับการยอมรับในแนวคิดจากสังคมมากขึ้น ซึ่งผลประโยชน์ดังกล่าว ผู้ประกอบธุรกิจสื่อและบันเทิงอื่นก็ได้รับเช่นเดียวกัน เพราะมีวัตถุประสงค์การพัฒนาเว็บไซต์เหมือนกัน ส่วนผู้ประกอบธุรกิจเพลงนั้นได้ประโยชน์ทางอ้อมจากรายได้ที่เพิ่มขึ้นมา จากการส่งเสริมการจัดจำหน่ายสินค้าบนเว็บไซต์ แม้ว่าปัจเจกบุคคลจะมีรายได้จากโฆษณา และเว็บไซต์ขององค์กร ต่างก็ได้รับงบประมาณจากบริษัทของตน แต่การพัฒนาเว็บไซต์ในปัจจุบันก็ยังไม่ได้สร้างผลกำไรให้กับผู้ที่เป็นเจ้าของได้ เพราะยิ่งเว็บไซต์ได้รับความนิยมมากขึ้น ก็ยิ่งมีค่าใช้าจายเพิ่มขึ้น ทำให้การพัฒนาเว็บไซต์ในปัจจุบันยังอยู่ในสภาพขาดทุน แต่ทั้งนี้ เจ้าของเว็บไซต์ก็ยังมุ่งมั่นจะพัฒนาเว็บไซต์ต่อไป เนื่องจากเล็งเห็นถึงผลประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตมากมากจากการได้เป็นเจ้าของสื่อชนิดนี้ สำหรับกระบวนการผลิตและการให้บริการฟังเพลงนั้น ลักษณะโครงสร้างองค์กรของเว็บไซต์ก็ได้ทำให้กระบวนการดังกล่าว ซึ่งมีขั้นตอนหลัก 3 ขั้นตอน คือ การเขียนโปรแกรมเล่นพเพลง การเตรียมไฟล์เพลง และการนำเพลงเข้าไปเก็บในเซิร์ฟเวอร์ เกิดความแตกต่างกันในรายละเอียดปลีกย่อย ตลอดจนการให้บริการฟังเพลงที่แตกต่างกัน