วิทยานิพนธ์ (บช.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2546

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประยุกต์แนวคิดระบบการบริหารฐานกิจกรรม เพื่อเป็นแนวทางในการลดต้นทุนการผลิตในธุรกิจผลิตน้ำตาลทรายขนาดกลาง โดยแบ่งเป็นการประยุกต์ระบบต้นทุนฐานกิจกรรม และการวิเคราะห์คุณค่ากิจกรรมในกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายสำหรับการประยุกต์ระบบต้นทุนฐานกิจกรรม จะทำการวิเคราะห์กิจกรรมสำหรับอุตสาหกรรมน้ำตาลทรายขนาดกลาง และคำนวณต้นทุนการผลิตตามระบบต้นทุนฐานกิจกรรมสำหรับโรงงานน้ำตาลตัวอย่างจากข้อมูลทางการบัญชี 2 รายการคือ ค่าแรงงานทางตรง และค่าใช้จ่ายการผลิต ส่วนการวิเคราะห์คุณค่ากิจกรรม จะทำการวิเคราะห์กิจกรรมที่ได้จากการประยุกต์ระบบต้นทุนฐานกิจกรรม ซึ่งแบ่งออกเป็นกิจกรรมเพิ่มค่าและกิจกรรมไม่เพิ่มค่า ผลการวิจัยพบว่า การประยุกต์การบริหารฐานกิจกรรมทำให้ได้ข้อมูลต้นทุนการผลิตที่มีความสอดคล้องกับกระบวนการผลิต เมื่อเปรียบเทียบกับการคำนวณต้นทุนการผลิตตามระบบต้นทุนแบบเดิม กรณีคำนวณต้นทุนการผลิตโดยไม่รวมค่าเสื่อมราคา น้ำตาลทรายดิบมีต้นทุนการผลิตลดลง 6.13 บาทต่อกระสอบ เนื่องจากได้รับการปันส่วนค่าใช้จ่ายการผลิตลดลง น้ำตาลทรายขาวและน้ำตาลทรายขาวบริสุทธิ์มีต้นทุนการผลิตเพิ่มขึ้นจากการได้รับการปันส่วน ค่าใช้จ่ายการผลิตเพิ่มขึ้น 19.38 บาทต่อกระสอบ กรณีคำนวณต้นทุนการผลิตโดยรวมค่าเสื่อมราคา น้ำตาลทรายดิบมีต้นทุนการผลิตลดลง 5.92 บาทต่อกระสอบ เนื่องจากได้รับการปันส่วนค่าใช้จ่ายการผลิตลดลง น้ำตาลทรายขาวและน้ำตาลทรายขาวบริสุทธิ์มีต้นทุนการผลิตเพิ่มขึ้นจากการได้รับการปันส่วนค่าใช้จ่ายการผลิตเพิ่มขึ้น 20.75 บาทต่อกระสอบ นอกจากนี้การวิเคราะห์คุณค่ากิจกรรมพบว่า กิจกรรมที่เกิดขึ้นในกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายนั้นถือเป็นกิจกรรมไม่เพิ่มค่าถึง 11.43 % ของจำนวนกิจกรรมทั้งหมด ซึ่งเป็นข้อมูลประกอบ การพิจารณาในการลดการใช้กิจกรรมเหล่านั้น เลือกใช้กิจกรรมอื่นที่มีต้นทุนต่ำกว่า หรือใช้กิจกรรมร่วมกับกิจกรรมอื่น เพื่อลดต้นทุนการผลิตต่อไป