วิทยานิพนธ์ (วท.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2558

เป็นที่ทราบกันว่าซีมอสที่เป็นเซ็นเซอร์รับภาพในโทรศัพท์เคลื่อนที่นั้นมีความไวต่อรังสีเอกซ์และรังสีแกมมาซึ่งเป็นผลให้เกิดจุดสว่างที่ไม่พึงประสงค์ปรากฏขึ้นในภาพ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะใช้ประโยชน์ของเซ็นเซอร์ซีมอสในการวัดอัตราปริมาณรังสีเอกซ์ในงานถ่ายภาพด้วยรังสีทางอุตสาหกรรมและงานอื่น ๆ ที่ใช้รังสีเอกซ์ ในขั้นแรกได้เลือกสมาร์ตโฟนยี่ห้อและรุ่นต่าง ๆ กันโดยพิจารณาจากขนาดของพื้นที่รับภาพ ความละเอียดของภาพ และราคา โดยได้เลือกสมาร์ตโฟน 4 รุ่น มาทดสอบ ได้แก่ Samsung Galaxy SII, Samsung Galaxy SIII, Huawei Ascend P7 และ Nokia N8-00 ในขณะทดสอบเลนส์ของกล้องถ่ายภาพต้องถูกปิดด้วยเทปสีดำเพื่อป้องกันมิให้เซ็นเซอร์ซีมอสได้รับแสงสว่างแต่รังสีเอกซ์สามารถผ่านทะลุเข้าไปได้ การนับจำนวนของพิกเซลสว่างได้ใช้ซอฟท์แวร์ ImageJ ที่สามารถดาวน์โหลดได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย จากการทดสอบความเที่ยงตรงของจำนวนนับจากสมาร์ตโฟน พบว่าเซ็นเซอร์รับภาพสมาร์ตโฟนมีความเที่ยงตรงในการวัดรังสีในช่วงค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ±3σ ของค่าเฉลี่ยเช่นเดียวกับการนับด้วยเครื่องนับรังสี จากนั้นนำมาทดสอบกับรังสีเอกซ์ในช่วงอัตราปริมาณรังสีในช่วงตั้งแต่ 0.48 จนถึง 98.1 มิลลิเรินท์เกนต่อชั่วโมง ค่าความต่างศักย์ 100 ถึง 250 kVp ผลการทดสอบพบว่าจำนวนพิกเซลสว่างเพิ่มขึ้นแบบเชิงเส้นกับอัตราปริมาณรังสีเอกซ์ ซึ่งชี้ให้เห็นว่าสามารถใช้สมาร์ตโฟนในการวัดอัตราปริมาณรังสีเอกซ์ได้หากมีการปรับเทียบที่เหมาะสม ทั้งนี้ได้พัฒนาแอปพลิเคชันที่ทำงานบนสมาร์ตโฟนในระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์เพื่อให้สามารถนับจำนวนจุดสว่างและรายงานค่าอัตราปริมาณรังสีได้ทันที